Eerlijkheid is belangrijk in het opbouwen van een relatie met collega’s of medewerkers. Ontbreekt het dan bevordert dat het vertrouwen niet. Erger nog: één keer oneerlijk zijn kan een bom leggen onder de relatie; je zet er veel mee op het spel. In deze blog legt ETAGO het begrip onder de loep, wat gebeurt er tussen mensen onderling, in teams? Wil je elkaar aanspreken dan is eerlijkheid in je team essentieel: koppel open en tijdig terug.
Pinokkio’s neus werd steeds langer als hij niet helemaal eerlijk was. Wat zou het makkelijk zijn om zo snel te kunnen zien of iemand eerlijk is. Helaas, in onze wereld werkt het op een andere manier.
Wat betekent eerlijk zijn eigenlijk? Eerlijkheid is het ontbreken van leugens en bedrog. Liegen is bewust de onwaarheid vertellen. Meestal is er een reden om te liegen, bijvoorbeeld niet willen toegeven dat je zelf fout zit.
Alle relaties zijn op de lange termijn beter af met eerlijkheid
Je wil graag een goed beeld van jezelf geven, maar beseft vaak niet dat het beeld door te liegen eigenlijk juist heel onvoordelig kan worden. Als de leugen uitkomt dan is er pas écht een probleem. Vaak is het een kwestie van kortetermijn-denken. Alle relaties zijn op de lange termijn beter af met eerlijkheid.
Wat is ‘de waarheid spreken’?
Vaak wordt eerlijkheid op één lijn gezet met ‘de waarheid spreken’. En daar zit ook wel een addertje onder het gras. Want kan het misschien zo zijn dat die waarheid soms voor iedereen anders is?
Als iemand zegt ‘ik vind het te warm’, dan is dat hoogstwaarschijnlijk waar. Dat je er zelf nog wel een paar graden bij kan hebben betekent niet dat de ander de waarheid niet spreekt. Hij vindt het immers echt te warm. Het is zijn waarheid. De waarheid is dus vaak afhankelijk van de ‘meetlat’ waarmee gemeten wordt.
Eerlijkheid betekent: integriteit
Met eerlijkheid wordt ook regelmatig integriteit bedoeld. Iemand die integer is heeft geen verborgen agenda, is niet omkoopbaar. Hij komt afspraken en verplichtingen na. Hij is onafhankelijk en voorkomt belangenverstrengeling. Bij conflicten kan hij objectief kijken en handelen. Daarnaast kan hij – heel belangrijk – ook zijn eigen fouten toegeven.
Eerlijkheid gekoppeld aan: openhartigheid
Eerlijkheid wordt ook vaak gekoppeld aan openhartigheid. Toch is ook hier een kleine kanttekening te maken. Als iemand openhartig is, wil dat nog niet zeggen dat het altijd eerlijk is wat hij zegt. Aan de andere kant kunnen mensen die wat stiller (en dus minder openhartig) zijn heel eerlijk zijn áls ze dan toch wat zeggen.
Wat denkt of voelt iemand?
Als mensen zich niet vaak uitspreken dan missen we ook veel info. We weten niet wat er van binnen gebeurt, wat iemand denkt of voelt. En dat kan dan net heel belangrijke informatie zijn die nodig is voor een goede relatie. Het verzwijgen van die informatie kan dus ook als ‘oneerlijk’ worden ervaren.
Koppel open terug
Wil je elkaar aanspreken dan is het essentieel om dat in alle eerlijkheid te doen. Wees je ervan bewust dat eerlijk iets terugkoppelen afhankelijk is van de manier waarop dat gebeurt. Ik hoor vaak: ‘ik heb hem eerlijk gezegd wat ik van hem vond’, maar als ik dan verder doorvraag dan blijkt dat niet bepaald op een rustige manier te zijn gegaan. Daaruit blijkt dat de ergernissen en emoties in de loop van de tijd al te veel zijn opgelopen waardoor het er ineens ‘gewoon uit moest’.
Eerlijk naar elkaar zijn betekent tijdig uitspreken wat voor jou én voor je collega belangrijk is
Het feit dat iemand in grimmige sfeer wordt aangesproken betekent al snel dat de feedback als niet eerlijk wordt beschouwd. De inhoudelijke boodschap wordt amper gehoord, en de manier waarop het is verteld is bepalend voor de interpretatie ervan.
Vat tijdig de koe bij de horens
Eerlijk naar elkaar zijn betekent dus vooral tijdig uitspreken wat voor jou maar ook wat voor je collega belangrijk is, of zou kunnen zijn. Door de koe direct bij de horens te vatten voorkom je dat de emoties de overhand nemen, met alle vervelende gevolgen van dien.
Eerlijkheid in je team – probeer het eens uit!
Tenslotte: toon ook zelf je waardering als mensen eerlijk en open naar jou toe zijn. Dat stimuleert hen namelijk om een volgende keer hetzelfde gedrag te vertonen. Op die manier wordt er aan beide kanten gewerkt aan een open cultuur. En daar is iedereen, je team en het bedrijf, mee gebaat.
Probeer het eens uit, je zult merken dat je medewerkers en collega’s het juist waarderen als je eerlijk, open en op een rustige manier zaken bespreekbaar maakt.